نورپردازی محیط های آموزشی

محیط های آموزشی جزء مراکزی هستند که محصلان بیشتر اوقات خود را آنجا سپری می کنند. از این رو نورپردازی محیط های آموزشی می تواند نقش تاثیر گذاری بر عملکرد عناصر مختلف داشته باشد و در جذاب و کاربردی تر کردن محیط و یا بالعکس تاثیر منفی داشته باشد. حال قصد داریم تا در این مقاله نقش نور پردازی در فضا های آموزشی را بررسی کنیم.

اصلی ترین هدف نورپردازی کردن مکان های آموزشی، ایجاد فضای بصری مناسب برای دانش آموزان، معلمین و اساتید است. در واقع برای یادگیری اصولی، فضا های آموزشی باید به صورت استاندارد و اصولی نورپردازی شوند.

به طور کلی فضا های آموزشی به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که شامل؛ مهد های کودک، مدارس، دانشگاه ها و هر مکانی که نیاز به تمرکز دارد می شوند. اصول کلی نورپردازی در این مکان ها یکسان می باشد، اما جزئیات آن ها با یکدیگر متفاوت است.

استاندارد نور کلاس درس چگونه باید باشد؟

ایجاد نور استاندارد در کلاس درس کیفیت آموزش را بهبود بخشیده و نقش بسیار زیادی در یادگیری دانش آموزان دارد. به همین جهت به منظور نورپردازی محیط های آموزشی باید موارد زیر را در نظر گرفت:

• شدت نور و روشنایی چراغ
• نوع تابش نور از لحاظ نور مصنوعی و نور خورشید
• المان های موجود در کلاس درس
• نوع فضای آموزشی
• و...

دید درست یکی از اصلی ترین مواردی است که در کلاس های درس باید مورد توجه قرار گرفته شود. این موضوع کمک می کند تا دانش آموز با دید کافی اطلاعات لازم را از محیط دریافت نماید. کلاس آموزشی چه برای کودکان باشد و چه برای بزرگسالان باید به گونه ای در نظر گرفته شود که دانش پذیران بتوانند از تمرکز و حس بینایی خود به خوبی استفاده کنند. نباید برای تامین روشنایی کلاس درس غفلت نمود و باید عملکرد افراد را با ایجاد محیطی مناسب ارتقا بخشید.

ایجاد روشنایی با شدت نور استاندارد

انواع پنل ال ای دی سقفی توکار، چراغ ال ای دی سقفی روکار و لامپ های ال ای دی می توانند بهترین گزینه ها به منظور ایجاد روشنایی با شدت نور استاندارد باشند.  حداقل نور مورد نیاز برای فضا های آموزشی ۲۰۰ وات و حداکثر آن ۵۰۰ وات می باشد.

سالن های مطالعه نیز از این قاعده مستثنی نبوده و این رنج برای آن ها نیز در نظر گرفته شده است. در واقع سیستم های روشنایی مختلفی هستند که با استفاده از آن ها می توان لوکس مورد نیاز کلاس مد نظر را ایجاد نمود.

برای مثال چراغ های خطی آویز مناسب فضای کتابخانه و مطالعه می باشند و با انواع چراغ های ریلی سقفی می توان روشنایی کلاس را تامین نمود. در کل منابع نور مختلفی هستند که تامین کننده این روشنایی می باشند اما تکنولوژی ال ای دی از سایر سیستم ها سبقت گرفته و بسیار کاربردی و مناسب می باشد.

ایجاد نور سفید رنگ در کلاس

نور مناسب زمانی برای دانش آموز تامین شده است که، دانش آموز بتواند به راحتی بخواند و بنویسد، همچنین نور زیادی سبب خستگی و دردسر نشود!  انواع پنل سقفی آویز و چراغ سقفی تو کار با رنگ نور سفید، می توانند نوری یکنواخت و مناسب را ایجاد نمایند‌.

 شایان ذکر است؛ رنگ های سرد و یا گرم که تناژ آبی، زرد و نارنجی دارند به هیچ عنوان مناسب فضای آموزشی نمی باشند! پوشش مات و بدون انعکاس چراغ با ابعاد مناسب سبب ایجاد محیطی آرام و پایدار خواهد شد و از هر گونه خواب آلودگی و خستگی جلوگیری می کند.

ایجاد تعادل بین نور طبیعی و مصنوعی:

ایجاد هماهنگی بین نور خورشید که سبب شادابی می شود با وجود پنجره های بزرگ و بکار بردن  نور مصنوعی مانند انواع لامپ های ال ای دی می تواند تعادل مناسبی را در کلاس ایجاد نماید. پنل های سقفی جزء چراغ هایی هستند که تابش غیر مستقیم و مات دارند و در کلاسی با تابش نور مناسب خورشید می تواند کیفیت آموزش و یادگیری را دو برابر کنند.

نورپردازی مراکز آموزشی مانند مهد کودک

همانطور که می دانید روحیه کودکان بسیار حساس و لطیف می باشد و نورپردازی مناسب فضای آموزشی نقش بسیار زیادی در جذب آن ها به این محیط ها دارد. با توجه به بررسی نیاز های مختلف کودکان می توان از نورپردازی با رنگ های گرم و متفاوت برای آن ها استفاده نمود. استفاده از لامپ های ال ای دی با رنگ بندی مناسب و توان مصرفی کم گزینه‌ای مناسب به حساب می آید.

نورپردازی کتابخانه و سالن های مطالعه

انتخاب حجم مناسبی از نور و رنگ مناسب در این محیط ها از اهمیت بالایی برخوردار است. زمانی که از سیستم نور پردازی مناسب استفاده کنید، می توانید فضای مد نظر را بزرگ تر و یا کوچک تر نشان دهید.

این نور پردازی می تواند به روش های متفاوتی انجام گیرد. برای مثال با استفاده از ریسه های ال ای دی می توان کنج دیوار و کناره ها را نورپردازی کرد و اطراف را روشن تر از سایر قسمت ها نمود تا فضا بزرگ تر دیده  شود.

در روشی دیگر می توان از انواع چراغ های سقفی استفاده نمود، در این حالت محیط مد نظر به صورت یکدست روشن می شود، در این حالت هم محیط بسیار بزرگ تر از حالت عادی نشان داده می شود. گاها ممکن است در قسمتی از فضای کتابخانه مشکل ساختاری وجود داشته باشد! در این شرایط هم با نورپردازی  مناسب می توان توجه افراد را معطوف به سایر قسمت های محیط کرد.

عوامل موثر در انتخاب چراغ مناسب برای نورپردازی محیط های آموزشی

بعد از آنکه مشخص شد چه میزان روشنایی برای فضای مد نظر نیاز است و کلیه‌ی محاسبات انجام گرفت باید در انتخاب لامپ و یا چراغ مد نظرتان فاکتور هایی را در نظر بگیرید. به صورت اجمالی می توان تعدادی از این موارد را نام برد:

• خیرگی نور
• بازتاب نور
• سایه ها
• رنگ ها
• ارتفاع سقف
• موقعیت اتاق
• جهت قرار گیری میز ها
• محل قرار گرفتن تخته
• میزان نزدیکی پنجره ها
• و...

با بررسی فضای موجود می توانید نورپردازی درست و اصولی را ایجاد نمایید. در واقع با توجه به شرایط  کاربردی محیط، روشنایی لازم را می توانید انتخاب نمایید.