اصول طراحی نورپردازی پارک و ۶ ایده جذاب

امروزه با توجه به محیط شلوغ و پر سر و صدای شهری، پارک ها جزء مناطقی برای جذب آرامش و گذراندن اوقات فراغت شده اند. در معماری این مناطق نورپرداری مناسب تاثیر بسیاری در جلب نظر افراد دارد. در واقع طراحان با رعایت اصول کلی نورپردازی در پارک های شهری می توانند این مجموعه ها را بسیار جذاب تر و آرامش بخش تر از قبل کنند.

نورپردازی مناسب در پارک ها علاوه بر تزئین برای زیبا تر شدن، سبب دید بهتر در شب می شود. ناگفته نماند با نورپردازی مناسب امنیت شهروندان نیز بیشتر تامین شده و در عین حال جنبه‌ی ظاهری کار هم حفظ می گردد. برای داشتن یک طراحی مناسب در این محیط های پر رفت و آمد باید اصول طراحی نورپردازی پارک رعایت گردد.

چرا نورپردازی پارک ها از اهمیت بالایی برخوردار است؟

در سیستم های شهر سازی نورها علاوه بر ایجاد دید کافی عملکردی فراتر برای محیط ها دارند. به دلایل مختلف شهروندان تا پاسی از شب در مسیرهای مختلف و محیط هایی مانند پارک فعالیت و تردد دارند که همین امر سبب جلب توجه طراحان به طراحی نورپردازی پارک ها گردیده است.

 با توجه به آلودگی هوا و تردد خودروها وجود پارک ها و فضای سبز جزو نیازهای ضروری یک منطقه است که مانند ریه برای شهرعمل کنند که پارک ها این وظیفه را بر عهده گرفته اند. مهم ترین وظایف این مناطق پر دار و درخت؛ پاک سازی هوا، تولید اکسیژن، دریافت اشعه های مضر نور خورشید و حفظ سلامتی انسان ها، ایجاد شادابی و نشاط آن هاست. نورپردازی این مناطق به صورت مجزا خود نیازمند شناخت و دانش کافی برای داشتن یک نورپردازی جذاب دارد.

نکات اصولی برای نورپردازی پارک های شهری:

• قابلیت دید نقاط عطف
• قابلیت خوانایی نشانه ها و مسیر های عبوری
• ایجاد تسهیلات برای حرکت افراد پیاده
• ترویج ایمنی بیشتر برای افراد
• ایجاد آرامش و زیبایی چند برابری در پارک ها

۵+۱ ایده جذاب برای طراحی نورپردازی در پارک ها

• نورخطی در مسیر های پارک

۱)استفاده از نور خطی در مسیر پارک های شهری: امروزه نور های خطی برای مراکز و مناطق مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که پارک ها نیزازاین قاعده مستثنا نیستند. نور های خطی دارای اشکال هندسی مختلفی هستند که قابلیت نصب در مسیر های پارکی را دارند. استفاده از این نور های خطی با مصرف انرژی کم تر علاوه بر نورپردازی بهتر سبب کاهش مصرفه بی رویه برق هم خواهد شد‌.

•  نورپردازی کف پارک ها در مسیر های پیاده روی و دوچرخه سواری 

۲)نورپردازی کف مسیرهای پیاده روی: نورپردازی دفنی یا کف پیاده رو ها علاوه بر ایجاد دید بهتر برای شناخت و شناسایی مسیر ها کمک شایانی می کند‌ در برخی مواقع در مسیرهای پیاده رو یا دوچرخه سواری از این نوع  نورپردازی استفاده می کنند که برای ایجاد یک طرح نور زیبا در کف مسیر پیاده روها یا دوچرخه سواری می توان از چراغ های دفنی استفاده نمود. یکی از روش های زیبا تر کردن این مسیر ها استفاده از تن رنگ سرد در فصول گرم و تن رنگ گرم در فصول سرد سال است. یکی دیگر از پیشنهاداتی که می توان در نظر گرفت استفاده از منابع نوری مخفی است یا استفاده از گلدان های نوری با قابلیت تغییر رنگ نور.

• نورپردازی درختان پارک ها

۳) یکی از ایده های جذاب برای زیبا تر کردن نورپردازی پارک ها استفاده از ریسه های ال ای دی تزئینی بر روی درختان است که محیط پارکی را چشم نوازتر می کند. برای نورپردازی باید اصول آن رعایت گردد به عنوان مثال نور شدید می تواند آزار دهنده و نور کم می تواند سبب کاهش دید گردد. این نورپردازی و شدت آن باید طبق اصول و استاندارد های بین المللی انجام شود. برای مثال اگر بخواهید شکل و تاج درختانی مانند بید که در کنار حوضچه ها کاشته شده اند را بهتر نشان دهید می توانید  از نور هایی به سمت بالا استفاده کنید تا انعکاس خوبی هم در آب داشته باشند.

• نورپردازی حوض و دریاچه های مصنوعی در پارک ها

۴) شاید استفاده از دریاچه های مصنوعی و یا حوضچه ها در پارک در طول روز زیبا باشد اما اگر سیستم روشنایی خوبی در شب نداشته باشد این مناطق هیچ تاثیری نداشته و هیچ جذابیتی نخواهند داشت. به همین دلیل در انتخاب نوع نور و طراحی آن می بایست تمام تلاش خود را به کار گرفت و از رنگ بندی مناسب نور ها استفاده نمود. یکی از این مدل  نورپردازی ها استفاده از نورپردازی نقطه‌ای، مینیمال، حاشیه ای، آبشاری و لوکس است.

• نورپردازی گل ها در پارک ها

۵) با توجه به آنکه درختان هر از چند وقت یکبار باید مورد هرس قرار بگیرند می توان از طراحی روشنایی در اطراف گیاهان هم استفاده نمود و معمولا باید در این روش استفاده مناسبی از منابع نوری کرد تا گرمای نور آسیبی به گیاه وارد نکند. برای گل هایی مانند سرخس که زیبایی چندانی ندارند و در عین حال قدرت تحمل گرمای نور را دارند می توان از چراغ هایی با پایه های کوتاه استفاده نمود. این چراغ ها در بیرونی ترین قسمت خود کلاهکی سبز رنگ دارند که نور را به سمت پایین و سمت گل ساطع می کنند و جلوه‌ی بیشتری به گیاهانی مانند سرخس می دهند.

• نورپردازی مسیر ورودی پارک ها

۶) این قسمت ها اصلی ترین قسمت به عنوان معرف پارکی است که قصد رفتن به آن را دارید. برای این قسمت ها از نورپردازی مناسب و نور افکن هایی استفاده می شود که زاویه تابش خیره کننده ای برای چشم عابران نداشته باشد. همچنین این طراحی باید به گونه ای صورت بگیرد که اولین و آخرین پله برای عابران کاملا مشخص باشد.

چه عواملی در نورپردازی پارک ها نقش اساسی ایفا می کند

رنگ نور، شدت نور و نحوه‌ی قرار گیری نور ها می تواند بسیار تاثیر گذار باشد و در استفاده بیش از اندازه از نورامکان ایجاد آلودگی نوری و آسیب به چشم عابران وجود دارد. با توجه به وجود نورهای مختلف در بازار باید از مناسب ترین نوع نورافکن و چراغ های آویز، چراغ های چمنی، چراغ های سر دری، چراغ های خطی، چراغ های ال ای دی و غیره استفاده نمود.

تجهیزات مورد نیاز برای نورپردازی پارک ها؛

• استفاده از چراغ های زیر درختی یا زانویی
• استفاده از مناسب ترین نوع چراغ چمنی
• استفاده از چراغ های ضد آب و رطوبت
• استفاده از چراغ های ضد ضربه
• و...

 با توجه به اینکه نور های مورد استفاده در پارک ها تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی در محیط هستند و در مسیر های مختلفی جا ساز می شوند باید از مقاومت و کیفیت عالی بهرمند باشند تا طول عمر بالا و تاثیر بسزایی در پارک ها داشته باشند.